Geschreven door drs. Guido Cobelens (psycholoog) 14 oktober 2024.
Het kiezen van een carrière is voor iedereen een uitdagende opgave, maar als je ADHD of ADD hebt, kan het soms nog wat ingewikkelder worden. Dat heeft niet alleen te maken met de typische kenmerken van ADHD/ADD, zoals moeite met concentratie, impulsiviteit of hyperactiviteit, maar ook met het feit dat veel banen ontworpen zijn voor mensen zonder deze eigenschappen. Toch kan de juiste beroepskeuze juist voor iemand met ADHD of ADD een wereld van verschil maken.
ADHD/ADD en werk: Waar ligt de uitdaging?
Voor mensen met ADHD of ADD kunnen traditionele banen, met veel regels, herhalende taken en een hoge verwachting van zelfdiscipline, snel een bron van frustratie worden. Het standaard ‘van 9 tot 5 op kantoor zitten’ kan voor hen voelen als een gevangenis. Voor mensen met ADHD/ADD geldt namelijk dat ze vaak moeite hebben met routine, maar juist goed floreren in dynamische omgevingen waar ze snel kunnen schakelen, creatief kunnen zijn en hun energie kwijt kunnen.
Een veelgehoord misverstand is dat mensen met ADHD of ADD per definitie minder geschikt zouden zijn voor bepaalde beroepen. Maar dat is absoluut niet waar. De sleutel ligt in het vinden van een beroep dat aansluit bij je sterke punten en je energie. In plaats van je te focussen op wat niet werkt, kun je veel beter je aandacht richten op wat wél bij je past.
Sterke kanten van mensen met ADHD/ADD
Laten we eens kijken naar de positieve eigenschappen van mensen met ADHD of ADD, want die zijn er volop. Vaak zijn ze creatief, out-of-the-box denkers, energiek, spontaan en in staat om snel nieuwe ideeën te genereren. Daarnaast hebben ze vaak een groot doorzettingsvermogen en kunnen ze zich, wanneer ze eenmaal gepassioneerd zijn over iets, enorm vastbijten in een project.
Beroepen waar innovatie, creativiteit en flexibiliteit belangrijk zijn, liggen dan ook vaak goed bij mensen met ADHD/ADD. Denk bijvoorbeeld aan creatieve sectoren zoals grafisch design, marketing, journalistiek, maar ook technische beroepen waarbij continue uitdagingen en oplossingen moeten worden gezocht, zoals softwareontwikkeling of ingenieurswerk.
Waar moet je op letten bij je beroepskeuze?
- Kijk naar je interesses en energielevels: Banen waarbij je je passie kunt volgen, kunnen voor mensen met ADHD/ADD bijzonder goed werken. Als je geïnteresseerd bent in wat je doet, wordt het een stuk makkelijker om je te concentreren en je focus vast te houden.
- Varieer je werk: Probeer een beroep te kiezen waarin je werkdag niet elke dag hetzelfde is. Banen waarbij je veel afwisseling hebt in taken, zoals werken in de media, consultancy, of zelfstandig ondernemerschap, zijn vaak geschikt omdat ze je helpen om gemotiveerd te blijven.
- Kies een omgeving die bij je past: Als je weet dat je moeite hebt met strakke structuren en regels, kun je beter kiezen voor een werkomgeving die flexibiliteit biedt. Dit kan betekenen dat je kiest voor een baan waar je op afstand kunt werken, of voor een functie waar vrijheid en autonomie een grote rol spelen.
- Zorg voor een goede balans: Hoewel flexibiliteit belangrijk is, kan structuur soms juist helpen om grip te krijgen op je werkdag. Het kan handig zijn om je werkomgeving zo in te richten dat je in blokken kunt werken met korte pauzes, zodat je energie verdeeld wordt over de dag.
Conclusie: Een succesvolle carrière met ADHD/ADD
Als je ADHD of ADD hebt, betekent dat niet dat je niet succesvol kunt zijn in je carrière. Het betekent wel dat je waarschijnlijk wat extra aandacht moet besteden aan het vinden van een beroep dat bij jouw persoonlijke sterke punten en uitdagingen past. Werk dat je interesseert, waar je creativiteit kwijt kunt en dat je voldoende vrijheid geeft, is vaak een goede match.
Het gaat erom dat je een omgeving vindt waar je kunt floreren. De beste carrièrekeuzes voor mensen met ADHD/ADD zijn vaak die banen waarin zij hun sterke kanten kunnen inzetten, zoals energie, creativiteit en doorzettingsvermogen. Uiteindelijk ligt de kracht van een goede beroepskeuze niet in het elimineren van je uitdagingen, maar in het benutten van je talenten.
Zelfkennis is de sleutel.
Dus, heb je ADHD of ADD en ben je bezig met het kiezen van een carrière? Begin met het onderzoeken van wie je bent en wat je nodig hebt om te bloeien. Het maken van de juiste keuzes voor je werk kan niet alleen je prestaties verbeteren, maar ook je werkplezier enorm vergroten.
Dit is jouw carrière, en net als iedereen heb je het recht om een baan te vinden waarin je energie, creativiteit en talenten tot hun recht komen. Lukt het niet alleen, Pad-Vinder helpt je graag.