We kennen het allemaal: je hebt net de examenstress achter de rug, en dan moet je ook nog beslissen welke studie je gaat doen. Studiekeuzestress, noemen ze dat. Elk jaar weer zorgt dit voor hoofdbrekens bij duizenden leerlingen. Want hoe maak je nu de juiste keuze, terwijl je eigenlijk al druk genoeg bent met je examens? Laten we eerlijk zijn: de meeste studenten weten wel dat het slim is om de studiekeuze op tijd te maken, maar in de praktijk gebeurt het vaak pas op het allerlaatste moment. Niet ideaal. Want zo’n beslissing vraagt om tijd en zorgvuldigheid.
Wanneer zijn de inschrijfdeadlines?
Als je wilt beginnen met een studie in augustus/september, dan zijn er een paar deadlines waar je op moet letten. Voor MBO-opleidingen is de inschrijvingsdatum meestal 1 april, en voor HBO en WO 1 mei. Maar let op: voor sommige studies, zoals de numerus fixus opleidingen (denk aan geneeskunde), ligt die datum al op 15 januari. En dan heb je ook nog studies met extra eisen, zoals de ALO of het conservatorium, die hun eigen deadlines hanteren. Vergeet ook niet dat je na inschrijving vaak een studiekeuzecheck moet doen.
Wat is een studiekeuzecheck?
Bij de meeste HBO- en WO-studies moet je tegenwoordig verplicht meedoen aan een studiekeuzecheck. Dit is een soort mini-assessment, waarbij je een vragenlijst invult en soms ook op gesprek moet komen. Op basis hiervan kijkt de opleiding of de studie bij jou past. Het goede nieuws: het advies dat je krijgt is niet bindend. Dus ook als de opleiding je afraadt om te beginnen, mag je alsnog starten. Maar als je niet meedoet, kan de school je wel weigeren.
Wanneer begin je met je studiekeuze?
Het jaar voor je eindexamen – dus 3 VMBO, 4 HAVO of 5 VWO – is eigenlijk het perfecte moment om te starten met je studiekeuze. Waarom? Je hebt dan nog alle tijd om rustig na te denken, verschillende opties te bekijken en open dagen te bezoeken. Je kunt studies vergelijken, proefstuderen of meelopen met studenten. Maar vooral kun je ontdekken wat er écht bij je past. Waar liggen je interesses? Wie ben je eigenlijk? Dit soort vragen hebben tijd nodig, en die tijd heb je nog volop voordat je in je examenjaar belandt.
Begin op tijd, bespaar stress
Dus: begin op tijd met nadenken over je studiekeuze. Want als je het uitstelt tot je examenjaar, stapel je onnodig extra stress op. Door op tijd te starten, kun je straks vol focus je examens in. Kom je er zelf niet uit? Schakel dan hulp in van een studiekeuzeadviseur en/of psycholoog. Die kan je begeleiden bij het maken van een weloverwogen keuze. Uiteindelijk is het de investering waard: je wilt tenslotte een studie kiezen waar je de komende jaren gelukkig van wordt.